توانایی بریدن انواع لوله‌های فولادی آب سرد و گرم

لوله‌های مورد استفاده در تاسیسات حرارتی بیشتر لوله‌های فولادی می‌باشند و لوله‌های فولادی خود به دو دسته تقسیم می‌شوند:

۱.  لوله‌های درزدار (لوله‌های جوش دار)

این لوله‌ها را در کارخانه‌های نورد و از طریق گرد کردن اوراق مسلح فلزی و جوش دادن لبه‌های‌شان به همدیگر آن‌ها را می‌سازند و بعد از ساختن جهت اطمینان از درز نمونه آزمایش‌های فراصوتی و هیدرواستاتیکی روی آن انجام می‌دهند به علت ارزانی و دقت در ضخامت جدار لوله، این لوله‌ها کاربرد وسیع در تأسیسات پیدا کرده‌اند.

لوله‌های فولادی درزدار نیز خود به دو دسته تقسیم می‌شوند

الف.  لوله‌های گالوانیزه یا لوله‌های سفید که از این لوله‌ها در لوله کشی آب شهر در داخل ساختمان و نیز لوله کشی آب گرم بهداشتی استفاده می‌شود چون این لوله‌ها زنگ نمی‌زنند و در نتیجه آب را با زنگ لوله آلوده نمی‌سازند.

ب. لوله‌های سیاه که این لوله‌ها به طوری که اشاره شد به علت ارزانی و دقت در ضخامت جداره لوله کاربرد وسیع در تاسیسات حرارتی پیدا کرده‌اند.

۲-. لوله‌های بدون درز یا لوله‌های فشار قوی یا مانسمان

لوله‌های بدون درز جوش را معمولا به طریق سوراخ کردن قطعه فلز سرخ شده و چرخاندن آن حول یک محور به دست می‌آورند و سپس از طریق کشیدن لوله حاصل و تغییر قطر و ضخامت، لوله‌های دلخواه را تهیه می‌کنند این لوله‌ها گرانند و تنظیم دقیق ضخامت آن‌ها کار مشکلی است این لوله‌ها را در تاسیسات فشار قوی و در تاسیسات گاز رسانی بیشتر استفاده می‌نمایند.

آشنایی با وسایل برشکاری لوله‌های فولادی و کاربرد آن‌ها

لوله‌های فولادی به وسیله کمان اره با تیغه اره ۲۴ دندانه در اینچ و یا به وسیله انواع لوله برها بریده می‌شوند.

آشنایی با کمان اره

مهمترین و متداول‌ترین وسیله‌ای که برای بریدن قطعات مختلف از جنس‌های مختلف مطابق با اندازه‌های داده شده کمان اره می‌باشد. کمان اره ممکن است ثابت یا قابل تنظیم باشد به کمان اره‌های ثابت فقط تیغه اره‌های به طول معین بسته می‌شود و کمان اره‌های قابل تنظیم برای استفاده از تیغه اره‌های به طول‌های مختلف مناسب می‌باشند به طوری که در شکل دیده می‌شود.

عکس کمان اره

 کمان اره از یک قاب فلزی ثابت و یا قابل تنظیم، یک دسته چوبی یا فلزی و یک خروسک برای باز و بستن تیغه اره تشکیل یافته است. تیغه اره‌ها از فولاد سخت آبدیده ساخته شده و شکننده هستند و با فاصله بین دو سوراخ و تعداد دندانه در هر اینچ مشخص می‌شوند یعنی:

۱- تیغه اره‌هایی که در هر اینچ ۱۸ دندانه دارند، مخصوص بریدن فولادهای سخت می‌باشند.

٢. تیغه اره‌های ۲۴ دندانه در هر اینچ مخصوص بریدن فلزات با سختی متوسط مانند آهن معمولی و لوله‌های فولادی به کار می‌رود.

۳- تیغه اره‌هایی که دارای ۳۲ دندانه در هر اینچ هستند برای بریدن کارهای ظریف مانند لوله‌های نازک مسی و ورق‌های فلزی به کار می‌روند.

۴. تیغه اره‌هایی که در هر اینچ ۱۴ دندانه دارند مخصوص بریدن فلزات نرم مانند آلومینیم و سرب و مس به کار می‌روند.

دندانه‌های تیغه اره‌ها را چپ و راست می‌کنند تا ضخامت شیار بریده شده بیشتر از ضخامت تیغه اره بشود و تیغه اره بتواند به راحتی در شیار بریده شده حرکت کند و جهت دندانه‌های تیغه اره باید به سمت جلو باشد.

کمان اره در بریدن لوله‌های فولادی

برای بریدن لوله لازم است که آن را به گیرۂ صحرایی یا به گیره لوله گیر رومیزی با گیره زنجیری محکم بست تا در موقع بریدن حرکت، تکان و یا چرخشی در لوله به وجود نیاید و محل برش را تا آنجایی که امکان دارد نزدیک به گیره قرار می‌دهند حال با یک دست خود دسته کمان اره و با دست دیگر بازوی عمودی انتهای کمان اره را محکم بگیرید سپس پاها را تا اندازه‌ای از هم باز کنید بعد با کمک هر دو دست عمل برشکاری را شروع نمایید و توجه داشته باشد که از تمام طول تیغه اره برای بریدن لوله استفاده نمایید.

آشنایی با لوله برها

لوله برها در انواع مختلف ساخته می‌شوند ولی طرز کار همه آن‌ها یکسان می‌باشد. انواع مختلف لوله برها عبارتند از: لوله بر یک تیغه که دارای دو غلطک می‌باشد

1.  لوله بر دو تیغه 
2. لوله بر سه تیغه
3.  لوله بر زنجیری

کاربرد لوله بر: برای بریدن لوله‌ها به وسیله لوله بر ابتدا لوله را توسط گیرۂ صحرایی یا توسط یکی دیگر از انواع گیره‌ها محکم می‌بندند تا در موقع بریدن در لوله اصلا هیچ گونه تکان و یا چرخشی به وجود نیاید. حال تیغه لوله بر را روی خط برش که قبلا مشخص کرده اید قرار دهید و لوله بر را ببندید بعد لوله بر را دور لوله یک دور بچرخانید و سپس به کمک پیچ تنظیم لوله بر مقدار بار برش را کمی اضافه کنید و دوباره لوله بر را دور لوله بچرخانید. این کار را همینطور دنبال کنید تا لوله به طور کامل بریده شود در لحظات پایانی عمل برشکاری توسط لوله بر به منظور جلوگیری از شکستن تیغه لوله بر انتهای لوله را با دست نگه دارید و نگذارید روی زمین بیفتد.

شناسایی اصول بریدن انواع لوله‌های فولادی

برای بستن یک مدار لوله کشی با استفاده از لوله‌ها و اتصالات فولادی، لازم است که لوله‌ها بریده و حدیده شوند و اتصالات آب بندی گردند. در زیر دستور کار فقط مبنی بر بریدن انواع لوله‌های فولادی به صورت خلاصه آمده است.

١- به وسیله متر یا خط کش طول لازم از لوله را اندازه گرفته و به وسیله گچ آن را علامت بزنید. برای اندازه گیری دقیق روی علامت گچ با مداد خطی بکشید.

۲- لوله‌ای را که برش آن منظور است در گیره لوله چنانکه در شکل مقابل نشان داده شده است قرار دهید. با پیچاندن دسته، فک‌های گیره را محکم به لوله بفشارید تا لوله در داخل گیره، نچرخیده و روکش گالوانیزه لوله از آن کنده نشود.

۳-  لوله بر را روی لوله ببندید به طوری که  تیغه برنده روی علامت قرار گیرد با چرخاندن دسته لوله بر، تیغه را روی لوله محکم کنید تا چرخ برش لوله بر را به جلو و عقب برگردانید تا خط برش بر روی لوله ایجاد شده و از گیره افتادن لوله در چرخ برش اطمینان حاصل شود.

عمل گردش دسته را ادامه دهید و با هر دور، تیغه را کمی سفت کنید تا لوله کاملا بریده شود. اگر برجستگی درون لوله برداشته نشود در مسیر جریان آب در لوله مانعی ایجاد خواهد نمود.

کم شدن قطر لوله نسبت به قطر استاندارد در نقطه فرو رفتگی سر لوله باعث پایین آمدن راندمان شبکه لوله کشی و بالا رفتن افت فشار می‌گردد. چون لوله‌های بریده شده به منظور استفاده از آن‌ها در مدارهای لوله کشی باید از هر نظر بی عیب باشند، لذا باید بعد از بریدن لوله با لوله بر فرو رفتگی سر لوله را به برقو زدن به سر لوله از بین برد. چون بهترین وسیله برای برداشتن فرورفتگی سر لوله، استفاده از قلاویز لوله یا برقو است.

برای برش لوله با کمان اره

اره را به طور عمودی بر لوله چنانکه در شکل زیر نشان داده شده است، در دست نگه دارید، مهم است که زاویه برش قائمه باشد تا ابزار حدیده لوله را راست حدیده نماید. لوله را با سرعت بیش از ۶۰ حرکت (ضربه) در دقیقه اره نکنید. اره کردن سریع سبب داغ شدن تیغه اره و نرم شدن دندانه‌های آن می‌گردد.

اره را به طور کامل حرکت دهید. دندانه‌های نزدیک به دو انتهای تیغه اره به همان خوبی دندانه‌های وسط تیغه اره هستند. کمان اره هیچ برآمدگی در داخل لوله باقی نمی‌گذارد ولی ممکن است سطح بریده شده زبری ایجاد نماید. یا چند بار کشیدن سوهان گرد به انتهای لوله، لبه‌های لوله صاف خواهند شد.

بدین خاطر پس از بریدن لوله‌های فولادی حتما سر آن‌ها را صاف و عاری از فرو رفتگی و پلیسه نمود برای این کار لازم است که پس از بریدن لوله‌ها از ابزارهای مختلفی چون سوهان، برقو و گونیای فلزی استفاده گردد.

آشنایی با برقو، انواع و کاربرد آن‌ها

برقو یا قلاویز لوله: برقوها ابزارهایی هستند که برای برطرف کردن فرو رفتگی‌های داخل دهانه لوله‌ها که در موقع بریدن لوله با لوله بر در دهانه لوله ایجاد می‌گردد به کار می‌روند و به طور کلی به سایت‌ها پلیسه‌های داخل دهانه لوله‌ها را از بین می‌برند. در پایین دو نوع برقو با دندانه‌های مارپیچ و راست نشان داده شده است.

شناسایی اصول برقو زدن لوله‌ها

لوله‌ای را که می‌خواهید برقو بزنید درگیره لوله چنانکه در شکل نشان داده شده است قرار دهید (دهانه لوله به گیره نزدیک باشد) با پیچاندن دسته، فک‌های گیره را محکم به لوله بفشارید تا لوله در داخل گیره در موقع برقو زدن نچرخیده و روکش گالوانیزه لوله از آن کنده نشود (در صورتی که لوله گالوانیزه باشد) حال دندانی برقو را در دهانه لوله قرار داده با یک دست به ته دندانه برقو فشار آورده و با دست دیگر دسته برقو را اول به طرف پایین و بعد به طرف بالا حرکت دهید سپس پاها را قدری از هم باز کنید بعد با کمک هر دو دست عمل برقو زدن را شروع نمایید و حرکات را آنقدر تکرار نمایید تا پلیسه‌ها و فرورفتگی‌های دهانه لوله به طور کامل از بین برود.